Gala w sadzie - paski, prążki czy rozmyta ?

Gala to odmiana z którą większość sadowników jak i kupujących jabłka miała styczność. Odmiana, a dokładniej już jej sporty (mutanty) na stałe zagoszczą w sadach zarówno u krajowych sadowników jak i na całym Świecie. Jej popularność rośnie z roku na rok. Potwierdzają to zarówno osoby monitorujące rynek owoców, jak i sami szkółkarze sprzedający drzewka tych odmian. Każdy chce mieć swoją Gale i każdy ją ma. I tutaj pojawiają się problemy. Którą ?

Gala Brookfield Baigent c.o.v.

Gala Brookfield Baigent c.o.v.

Gala Brookfield Baigent c.o.v.

Gala Dark Baron

Gala Dark Baron

Gala Dark Baron

Galaval c.o.v.

Galaval c.o.v.

Galaval c.o.v.

Zuzi Gala

Zuzi Gala

Zuzi Gala

Zuzi Gala Select

Zuzi Gala Select

Zuzi Gala Select

Gala Schniga® SchniCo(s)

Gala Schniga® SchniCo(s)

Gala Schniga® SchniCo(s)

Gala Schniga® SchniCo(s) red(s)

Gala Schniga® SchniCo(s) red(s)

Gala Schniga® SchniCo(s) red(s)

Gala Must

Gala Must

Gala Must

A może po kolei. Jakie mamy Gale ? Zacznijmy od podstawowej Gala Must. Nie wiem czy ktoś z Was ma jeszcze Gale (standardową) w swoich nasadzeniach, pomimo że PIORiN ciągle taką odmianę kwalifikuje, ale to zapewne z innych przyczyn…

Generalnie można podzielić sporty Gali na paskowane i rozmyte (wygląd rumieńca i kolor). Przypomnieć należy, że paskowane sporty są mniej stabilne (istnieje zjawisko regresji) niż owoce o pełnym wybarwieniu skórki. Tutaj ważną rolę odgrywają szkółkarze, aby produkowali nowe drzewka z pewnego źródła, czyli oryginalnego materiału wyjściowego.

Jeszcze ważna cecha, aby doprecyzować. Podaje paskowane Gale, a często się określa prążkowane Gale. Różnica ? Pasek jest grubszy od prążka, a prążek to cienka linia prawie kreska. Pewnie tak, ale tutaj należałoby określić precyzyjniej w jednostce miary do ilu to prążek np. mm a od ilu to już pasek ?! Zostańmy przy paskach – pewniejsza systematyka i widoczniejsza dla oka zarówno sadownika jak i kupującego.

Drugą ważną cechą jest wielkość owoców poszczególnych sportów Gali. Tutaj pomimo licznych charakterystyk odmian oraz opisów, które są dostępne trudno jest jednoznacznie określić wielkość: małe, średnie, duże. Na różnych klasach gleb sadzone są gale i w różnym stopniu przerzedzane chemicznie i ręcznie bądź nie w późniejszym okresie. Dlatego u jednego sadownika jabłka będą duże, a u drugiego już niekoniecznie.

Gala lubi ciepłe stanowiska, żyzną glebę i najlepiej na nowinie. Nie każdy z sadowników takie warunki posiada, a każdy chce uprawiać Gale „bo się sprzeda”. Pamiętać trzeba o chorobach drewna i kory, pękaniu jabłek przez zbiorem i już zaczynamy się zastanawiać czy warto ? Tutaj sprawdza się stara i powtarzana przez liczne autorytety sadownicze zasada, czyli „zanim posadzisz zastanów się gdzie i czy sprzedaż”. A że trendy na całym Świecie mówią klient chce Galę, więc jest sadzona coraz częściej i konkuruje coraz silniej w nasadzeniach z Jonagoldami i Goldenem.

Przyjrzyjmy się zatem jakie sporty odmiany Gala możemy kupić w krajowych szkółkach. Oczywiście dostępnych dla sadowników jest większa ilość sportów / drzewek Gali eksportowanych z zagranicznych szkółek. 

Gala Must, odmiana która najdłużej ze sportów utrzymuje się w sadach i szkółkach. Zapominamy już coraz częściej o Gali Royal, Mondial, Galaxy, a Must-ka zawsze jest i kto wie czy jeszcze długo nie będzie.

Dużą nadzieją i dużym ‘bum’ jeszcze kilka lata temu była Gala Schniga oraz Gala Brookfield. Paski, ach te „paski robiły robotę” i każdy sadził… do czasu, aż odmiany nie pokazały w całej okazałości regresji i tym samym dały impuls do zadania pytania, to teraz jaką Galę sadzimy ?

Jeśli chodzi o niezawodność koloru, ale już z brakiem pasków to Galaval i Zuzi Gala Select robią na sadownikach najlepsze wrażenie. Nie było warunków do wybarwienia, a kolor był - mówią sadownicy. Tutaj należy jeszcze przypomnieć o SchniCo(s) red(s), która również kolor na jabłku buduje zawsze, ale już bez widocznych pasków.

Dark Baron bardzo ciemny, rozmyty 100% rumieniec, taka Gala w typie Red Jonaprince Select-a. Bigigalaprim (Jugala) c.o.v. nie spotkałem w owocującym sadzie, ale jeśli szkółki sprzedają drzewka tej odmiany to pewnie gdzieś rośnie w sadzie. Zuzi Gala z coraz większą ilością produkowanych drzewek na sprzedaż cieszy się analogicznie coraz większym powodzeniem. Prawdopodobnie jako pierwsza Gala krajowej hodowli produkowana również w zagranicznych szkółkach, co może świadczyć o jej zaletach, przy pozostałej dostępności i  ilości  innych sportów Gali do wyboru przez tamtajsze szkółki.

Podsumowując tabela. Może przyda się w wyborze konkretnej odmiany Gali. Warto zadzwonić do szkółek popytać czy uda się kupić lub zamówić na przyszłe sezony odpowiednie drzewka. Tak czy inaczej o Galach w najbliższych latach będziemy dużo mówić, sadzić, zbierać i miejmy nadzieje zarabiać na nich.

Zamieszczone zdjęcia owocujących sportów odmiany Gala wykonane w sadzie, w naszych krajowych warunkach. Miejsce uprawy (kraj) ma również wpływ na końcowy wygląd odmiany.