Jak podaje GUS w 2018 r. tempo wzrostu handlu zagranicznego towarami rolno-spożywczymi było niższe niż przed rokiem. Obroty handlu rolno-spożywczego wyniosły w cenach bieżących 126,5 mld zł w eksporcie oraz 85,2 mld zł w imporcie. Dynamika eksportu była nadal wyższa od dynamiki importu, co znalazło odzwierciedlenie w generowaniu nadwyżki. Dodatnie saldo kształtowało się na poziomie 41,3 mld zł, podczas gdy w 2017 r. wyniosło 2,5 mld złotych. Udział obrotów rolno-spożywczych w obrotach ogółem wynosił dla eksportu 13,3% a dla importu 8,8% i był mniejszy niż w roku poprzednim (w 2017 r. wynosił odpowiednio 13,5% i 9,4%). W krajowym bilansie handlowym znaczenie sektora rolno-spożywczego, pomimo zmniejszonego udziału w obrotach ogółem było nadal bardzo duże.
Polska jest znaczącym w Europie i w świecie producentem i eksporterem artykułów rolno-spożywczych.
Pod względem wielkości udziału w produkcji rolniczej UE28 znaczące miejsce zajmuje w produkcji: jabłek, czarnej porzeczki, żyta, pszenżyta, kapusty, truskawki, mięsa drobiowego, owsa, marchwi, rzepaku, mleka, ziemniaków, cebuli, buraków cukrowych, serów, masła, jajek, pomidorów i tytoniu.
W 2018 r. w strukturze produkcji towarowej w Polsce największy udział miały: mleko krowie (18,3%), żywiec drobiowy (14,9%), wieprzowy (13,6%), zboża ogółem (8,4%) i warzywa (9,6%), żywiec wołowy (7,8%), jaja kurze (6,3%) i owoce (5,7%).
Przy ograniczonej podaży, ceny skupu większości produktów roślinnych były wyższe niż w 2017 roku. Większe niż w roku poprzednim były zbiory owoców z drzew i z plantacji jagodowych oraz z krzewów owocowych w sadach. Wzrost cen nie zrekompensował jednak spadku zbiorów i w rezultacie wartość globalnej produkcji roślinnej (w cenach bieżących) była o 5,6% mniejsza niż w 2017 roku.
W 2018 r. w UE wyprodukowano 13,8 miliona ton jabłek i 2,7 mln t brzoskwiń. Blisko 29% unijnej produkcji jabłek pochodziło z Polski, zajmującej pierwsze miejsce w produkcji tych owoców we Wspólnocie.
W 2018 r. z Polski wywieziono warzyw za 4,9 mld zł owoców i orzechów jadalnych za 4,8 mld zł, oraz zbóż za 3,5 mld zł. W skali roku odnotowano spadek wartości wywiezionych owoców i orzechów jadalnych o 3,1%, zbóż o 13,6% oraz wzrost wartości warzyw o 3,2%.
Na ujemne saldo w handlu zagranicznym owocami i orzechami jadalnymi wpłynął niekorzystny bilans wymiany handlowej z grupą państw Pozostałe i z Unii Europejskiej. Pogorszenie salda było wynikiem bardzo wysokiego i nadal rosnącego importu owoców południowych, przewyższającego wyraźnie eksport krajowych owoców zbieranych w rejonie klimatu umiarkowanego. W 2018 r. import tych produktów z grupy państw Pozostałe wzrósł wartościowo do 3,7 mld zł wobec 3,5 mld zł przed rokiem, a z państw UE wynosił 3,9 mld zł wobec 4,1 mld zł.
Pod względem wartości sprzedaży zagranicznej owoców świeżych pierwsze miejsce zajmują jabłka – 1,4 mld zł (mniej o 5,9% niż w 2017 r.), a kolejne: żurawiny i borówki – 370,6 mln zł (więcej o 15,7%), morele, wiśnie, czereśnie – 103,0 mln zł (więcej o 29,9%), maliny, jeżyny, morwy – 69,2 mln zł (mniej o 12,6%) i truskawki i poziomki – 40,2 mln zł (mniej o 19,5%).
Saldo obrotów z państwami UE wyniosło minus 301,3 mln zł wobec minus 726,2 mln zł w 2017 roku. Najwyższa dodatnia wymiana handlowa utrzymywała się z: Niemcami (235,9 mln zł), Wielką Brytanią (226,4 mln zł) i Rumunią (217,4 mln zł). Ujemne saldo handlu zagranicznego wystąpiło, z uwagi na wysoki import owoców i orzechów jadalnych, które nie mogą być uprawiane w polskich warunkach klimatycznych, w grupie krajów regionu geograficznego Europy Południowej z: Hiszpanią (minus 1,2 mld zł), Włochami (minus 536,4 mln zł), Portugalią (minus 272,8 mln zł) i Grecją (minus 269,8 mln zł).
Dodatnia wymiana handlowa owocami i orzechami jadalnymi utrzymywała się w grupie krajów Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej i wyniosła 477,2 mln zł (wobec 775,2 mln zł w 2017 r. i 820,9 mln zł w 2016 r.). Decydujący wpływ na bilans wymiany handlowej owocami i orzechami jadalnymi miał wysoki, wyniósł 431,3 mln zł wobec 697,9 mln zł przed rokiem i 773,6 mln zł w 2016 r. Wymiana handlowa Polski z państwami należącymi do grupy EFTA, opiera się głównie na eksporcie owoców i orzechów jadalnych do Norwegii. Eksport tych towarów wynosił w 2018 r. 146,0 ml zł wobec 139,6 mln zł przed rokiem.
Wolumen eksportu świeżych owoców był o 15,4% mniejszy niż w 2017 r. i wynosił 1,0 mln ton wobec 1,3 mln ton w 2017 roku. Odnotowano natomiast wzrost eksportu owoców przetworzonych: orzechów, owoców i warzyw konserwowanych cukrem – o 14,6% więcej (z 615,3 tys. ton do 705,0 tys. ton) i przetworów z warzyw, owoców, orzechów i grzybów o 4,8% (z 460,6 tys. ton do 482,5 tys. ton). Wzrost eksportu owoców przetworzonych uzyskany był m.in. dzięki wdrożeniu w zakładach przetwórstwa nowoczesnych rozwiązań technologicznych, które wpływają na wysoką jakość przetworów spełniających wysokie wymagania sanitarne.
Saldo importu i eksportu jabłek w 2018 r., pogorszyło się o ok. 20 mln zł w porównaniu do poprzedniego roku i wyniosło 1,3 mld zł. Import jabłek nie ma znaczenia w porównaniu z eksportem tych owoców. Saldo wymiany handlowej z Euroazjatycką Unią Gospodarczą pogorszyło się, ale nadal było dodatnie i kształtowało się na poziomie 323,1 mln zł wobec 640,6 mln zł rok wcześniej. Wynik ten determinował brak eksportu do Rosji, z powodu embarga, jak również głęboki spadek eksportu na Białoruś, którego wartość wyniosła 250,9 mln zł wobec 545,3 mln zł w 2017 roku.
Polska należy do największych eksporterów jabłek na świecie. Na rynkach zagranicznych z polskimi jabłkami konkurują najwięksi eksporterzy, a przede wszystkim producenci jabłek z Chin, Stanów Zjednoczonych, Chile i Południowej Afryki. Jakość i różnorodność odmian polskich jabłek deserowych wpływa na rosnące zainteresowanie zagranicznych konsumentów. Odmiany uprawiane w Polsce charakteryzują się zwiększoną zdolnością przechowalniczą oraz mniejszą podatnością na choroby grzybowe. Cechy te umożliwiają zachowanie odpowiedniej jakości w obrocie handlowym.
Saldo wymiany handlowej jabłkami z krajami Unii Europejskiej było dodatnie i kształtowało się na poziomie 701,4 mln zł wobec 506,2 mln zł w 2017 roku. Największe obroty odnotowano w przypadku handlu z: Niemcami (120,6 mln zł wobec 113,5 mln zł w 2017 r.), Rumunią (100,4 mln zł wobec 83,4 mln zł), Czechami (56,0 mln zł wobec 53,3 mln zł) i Holandią (52,6 mln zł).
W obrotach z grupami krajów EFTA i Pozostałe saldo obrotów handlowych wykazało niewielkie wahania w stosunku do roku 2017 i kształtowało się na poziomie 20,0 mln zł i 214,2 mln zł wobec odpowiednio 16,6 mln zł i 201,2 mln zł przed rokiem. W grupie państw EFTA eksport jabłek skierowany był głównie do Norwegii, a saldo wynosiło 18,0 mln zł.
Do największych importerów polskich jabłek z grupy państw Pozostałe w 2018 r. należały: Egipt, Jordania, Serbia i Indie.
W strukturze wartościowej handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi dominowały, podobnie jak w latach poprzednich, produkty przemysłu spożywczego. W 2018 r. wartość importowanych przetworów spożywczych (wg nomenklatury CN) w cenach bieżących wzrosła w skali roku o 1,5% i wynosiła 10,4 mld EUR. Dynamika wartości eksportu przetworów spożywczych była wyższa niż importu (5,3%) i wyniosła 17,9 mld zł wobec 17,0 mld zł rok wcześniej. Przychody ze sprzedaży tych produktów stanowiły ponad 86% wartości eksportu polskiego sektora rolno-spożywczego i miały jak zwykle zasadniczy wpływ na rozmiary generowanej nadwyżki. W 2018 r. znaczną nadwyżkę eksportową uzyskano w handlu zagranicznym produktami mleczarskimi i wyrobami cukierniczymi. Dodatnie saldo wymiany odnotowano również dla: soków owocowych i warzywnych, produktów paszowych, cukru, piwa oraz tłuszczów zwierzęcych.
- źródło: GUS
Najnowsze komentarze