Ustawa Prawo wodne (art. 102 – art. 112) wprowadza na terenie całego kraju program azotanowy oraz określa ogólne zasady realizacji postanowień dyrektywy azotanowej (91/676/EWG) z 12 grudnia 1991 roku. Według obowiązujących przepisów zabrania się stosowania nawozów na glebach zamarzniętych (z wyjątkiem gleby, która rozmarza co najmniej powierzchniowo w ciągu dnia), na glebach zalanych lub nasyconych wodą i przykrytych śniegiem.
W programie azotanowym określone zostały strefy buforowe, jakie rolnicy muszą zachować przy stosowaniu nawozów w pobliżu wód powierzchniowych i na terenach o dużym nachyleniu. Wynoszą one od 5 do nawet 20 m w zależności od wielkości wód powierzchniowych oraz od rodzaju nawozu, na gruntach o nachyleniu do 10%. Na terenach bardziej stromych długość stref buforowych trzeba będzie zwiększać o 5. Program wprowadza również zakaz mycia rozsiewaczy i urządzeń aplikujących nawozy w odległości mniejszej niż 25 m od zbiorników wodnych, jezior, cieków naturalnych, rowów, kanałów oraz ujęć wody i obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego.
Od momentu wejścia w życie zasad zapisanych w programie azotanowym rolników obowiązują nowe terminy stosowania nawozów. W przypadku nawozów mineralnych i naturalnych na gruntach ornych można je stosować w zależności od położenia danej gminy, inne są terminy w uprawach trwałych, wieloletnich czy użytkach zielonych. Dłuższe okresy dotyczą obornika. Opóźnić termin stosowania nawozów na gruntach ornych będą mogły podmioty zakładające jesienne uprawy po późno schodzących przedplonach (np. burak cukrowy, kukurydza) oraz te, które nie mogły dokonać zbiorów i/lub nawożenia z powodu niekorzystnych warunków pogodowych. W sytuacji stosowania nawozów w terminie późniejszym niż wskazany rolnik zobowiązany jest do spełnienia zasad wynikających z ustawy.
Nawozy naturalne należy przechowywać w bezpieczny dla środowiska sposób, zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i gruntu. Podmioty przejmujące nawozy naturalne zobowiązane są do dysponowania miejscem do ich przechowywania. W przypadku obornika możliwe jest czasowe, ale nie dłuższe jak 6 miesięcy, przechowywanie tego nawozu bezpośrednio na gruncie, z zachowaniem określonych zasad co do nachylenia terenu (do 3%) czy odległości pryzmy od wód powierzchniowych (>25 m). Pryzmę taką można składować w danym miejscu co trzy lata z uwzględnieniem odległości 25 m od studni, ujęć wody, linii brzegu wód powierzchniowych oraz pasa morskiego. Datę i miejsce jej złożenia trzeba zaznaczyć na mapie, która musi znajdować się w gospodarstwie przez okres trzech lat.
Dawki nawożenia azotem ustalane są wg załącznika nr 9 do programu albo na podstawie planu nawożenia azotem wymaganego w gospodarstwach rolnych o powierzchni powyżej 100 ha, o powierzchni powyżej 50 ha upraw intensywnych (uprawy sadownicze nie należą do upraw intensywnych). Pozostałe podmioty muszą stosować dawki azotu określone we wspomnianym wyżej załączniku nr 9, chyba że zdecydują się na opracowanie planu nawożenia azotem. W takiej sytuacji obowiązują ich dawki z planu.
Małgorzata Kołacz (Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie)
źródło: Materiały konferencyjne TSW 2020
Najnowsze komentarze